ভুভুজেলা নে ৰণশিঙা ? বিশ্বকাপ নহয় যেন ধৰ্মযুদ্ধহে...

এটি কৃষ্ণকায় শিশু, প্ৰখৰ ৰ'দত ঘৰৰ পাছফালে থকা আম গছজোপাত ওলমি থকা আম এটি বাইচাইকেল কিকৰ সহায়েৰে চিঙি অনাৰ প্ৰচণ্ড জেদে দহি গৈছিল শিশুটিক । তাৰ সৈতেই ঘৰৰ ওচৰ পাজৰৰ এলেকা সমূহত কাপোৰ মেৰিয়াই মেৰিয়াই তৈয়াৰ কৰা ব'লৰে ফুটবল খেলি ফুৰে লগৰীয়াৰ সৈতে । কিন্তু ফুটবল খেলিবলৈ নাই জোতা । ফটা ছিটা পুৰণা উৱঁলি যোৱা জোতাৰেই জিকিলে স্থানীয় টুৰ্নামেন্ট । সেই শিশুটিয়েই হ'ল ফুটবলৰ সৰ্বকালৰ শ্ৰেষ্ঠ খেলুৱৈ পেলে । এনেকুৱাই আছিল দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বাবে ফুটবল । যেন খেল নহয়, জীৱন । এটা ধৰ্ম । এই ধৰ্মৰ উন্মাদনাত বন্দী বিশ্বৰ শ শ কোটি লোক ।

পেলেৰ কিছুকাল পিছতেই বিশ্বই লাভ কৰিছিল আন এজন খেলুৱৈৰ খেল চোৱাৰ সৌভাগ্য । নীলা বগা আচঁ পৰা জাৰ্ছী পৰিধান কৰি কেকোৰা চুলিৰে প্ৰতিপক্ষৰ মাজত সন্ত্ৰাসৰ সৃষ্টি কৰিছিল এইজন খেলুৱৈয়ে । বৰ্তমানৰ দৰে কঠোৰ নাছিল ফুটবলৰ নিয়ম । স‍ামান্য ভুলতেই দেখুওৱা নহৈছিল হালধীয়া অথবা ৰঙা কাৰ্ড ।

সেই সময়তেই এইজন খেলুৱৈৰ ওচৰ চাপিব বিচৰা নাছিল কোনো ডিফেণ্ডাৰ । কিয়নো ওচৰলৈ অহা ডিফেণ্ডাৰ আনটো মূহুৰ্ততেই ছিটিকি পৰে । এনে পৰাক্ৰমী খেলুৱৈ আছিল সৰু ফুটীয়া নীলা বগা জাৰ্ছীৰ খেলুৱৈ জন । আনকি বিশ্বকাপত হাতেৰে বলটো প্ৰতিপক্ষৰ নেটলৈ ঠেলি পঠিয়াই হেণ্ড অৱ গ'ডৰ বাবে কুখ্যাত হৈ পৰিছিল এই খেলুৱৈজন । কি বেগ, কি যুঁজাৰু মানসিকতা । যেন আগ্নেয়গিৰিৰ পৰা ওফৰি অহা এটা স্ফুলিংগহে । এই গৰাকী আছিল শতিকাটোৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ খেলুৱৈ মাৰাডোনা । যি মাৰাডোনাৰ নামত বলিয়া সমগ্ৰ বিশ্ব ।

তাৰ পাছত ফুটবলৰ ধুমুহা আহি পালে ইউৰোপ । দক্ষিণ আমেৰিকাৰ দৰে নহয় এওঁলোকৰ ফুটবল প্ৰেম । খেল পথাৰত যেন অৱতীৰ্ণ হয় কেৱল জিকিবলৈ । প্ৰতিপক্ষক গ'লেৰে ব্যতিব্যস্ত কৰি তোলাই এওঁলোকৰ কাম । খেল পথাৰত ছাম্বা, টিকি টাকাৰ পৰিৱৰ্তে ইমূৰৰ পৰা সিমূৰলৈ মৰা দীঘল পাছ, প্ৰচণ্ড ফ্ৰী কিকেৰে গোলৰক্ষকৰ সকলো অভিমান ভাঙি পেলোৱাই এওঁলোকৰ দ্বায়িত্ব । হাত দীঘল জাৰ্ছী হাফপেন্টৰ ভিতৰলৈ সোমোৱা, সোণালী চুলি, চিকচিকাই থকা ফুটবল বুটেৰে খেলপথাৰলৈ নমাই লৈ আহিল গ্লেমাৰ । ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে দক্ষিণ আমেৰিকাৰ ফুটবলত আছিল বোকা-পানী, লেতেৰা বুট জোতা অথচ উন্মাদনা ।

এই সকলোবোৰৰ মাজতেই আহিল ফিফা বিশ্বকাপ । অৱতীৰ্ণ হ'ল প্ৰত্যেকটো দলেই । কি ইউৰোপ, কি দক্ষিণ আমেৰিকা ! যি দলেই সৰ্বস্ব উজাৰি প্ৰদৰ্শন কৰিব খেল, সেই দলৰ শিৰতেই দেখা যাব বিশ্বকাপৰ খিতাপ জয়ৰ সন্মান ।

কেৱল ৩৯ লাখ নাগৰিক ! ৰাজস্থানৰ ৰাজধানী জয়পুৰৰ সমানেই জনসংখ্যা । এই ৩৯ লাখ জনসংখ্যাৰ এখন দেশৰ ১১ গৰাকী খেলুৱৈয়ে এফালৰ পৰা স্তব্ধ কৰি আহিছে ফুটবল প্ৰেমী দেশ সমূহৰ বিশ্বকাপৰ খিতাপ জয়ৰ সপোন । এই চিৰ তৰুণ খেলুৱৈ কেইজনৰ নেতৃত্বত আাছে আকৌ এজন ৩৭ বছৰীয়া খেলুৱৈ । ২০১৮ চনৰ ৰাছিয়াত অনুষ্ঠিত বিশ্বকাপৰ ফাইনেলত ফ্ৰান্সক তুমুল প্ৰতিদ্বন্দিতা আগবঢ়াইও পৰাস্ত হৈছিল দলটো । অৱশ্যে তাৰ অন্তৰালত আছিল বহু কাৰণ । প্ৰথম বাৰলৈ বিশ্বকাপৰ ফাইনেললৈ যাবলৈ সক্ষম হোৱা দলটোৰ ওপৰত নিশ্চিতকৈ আছিল চাপ । সেই চাপ পূৰ্বে তাৰকা খেলুৱৈ মেছি, নেইমাৰেও সহ্য কৰিব নোৱাৰি অসফল হৈছিল উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰাত । তেনেস্থলত ক্ৰ'ৱেছিয়া কোন কূটা ? হয়, ৩৯ লাখ জনসংখ্যাৰ দেশৰ পৰা অহা ১১ জন খেলুৱৈৰ দলটো ক্ৰ'ৱেছিয়াই । যি ক্ৰ'ৱেছিয়া সম্প্ৰতি হৈ পৰিছে শক্তিশালী দল সমূহৰ ত্ৰাসৰ কাৰণ ।

এই ক্ৰ'ৱেছিয়াৰ ফুটবল জগতত উত্থানৰ আখ্যান কিমান পুৰণি ?

ক্ৰ'ৱেছিয়াৰ ফুটবল জগতত প্ৰৱেশ বহু নতুন । ১৯৯৪ চনত ক্ৰ'ৱেছিয়াই প্ৰথম খনি আনুষ্ঠানিক খেলত অৱতীৰ্ণ হৈছিল এষ্টোনিয়াৰ বিৰুদ্ধে । প্ৰথম খন খেলৰ ২ বছৰ পাছতেই অৰ্থাৎ ১৯৯৬ চনত ইউৰো কাপৰ কোৱাৰ্টাৰ ফাইনেললৈ অগ্ৰগতি লাভ কৰিছিল । ইয়াৰ ওপৰিও ১৯৯৮ চনত বিশ্বকাপৰ ছেমি ফাইনেলত উপস্থিত হৈছিল ক্ৰ'ৱেছিয়া ।

ফুটবল জগতৰ বিশ্বশক্তি স্বৰূপ দক্ষিণ আমেৰিকা আৰু ইউৰোপীয়ান দল সমূহৰ মাজত কিদৰে আনুষ্ঠানিক ফুটবল খেলিবলৈ আৰম্ভ কৰা ৪ বছৰৰ ভিতৰতেই ক্ৰ'ৱেছিয়াই ছেমি ফাইনেল পালেগৈ সেইয়া আছিল এক আশ্বৰ্যৰ বিষয় । কিন্তু এইয়া আছিল উত্থানৰ আৰম্ভণিহে । ৰচিবলৈ আছিল বহু ইতিহাস ।

ক্ৰ'ৱেছিয়া হৈছে পূব ইউৰোপৰ দেশ । এই দেশে দেখিছে বহু যুঁজ । সেই দেশৰ প্ৰতিজন লোকেই একোজন যোদ্ধা । তেনে এখন দেশৰ ১১ জন খেলুৱৈয়ে নিশ্চয়কৈ দিব মৰণ-পণ যুঁজ । ইয়াৰ ওপৰিও দলটিৰ দলনায়ক লুকা মদ্ৰিছ অভিজ্ঞ বিগত বিশ্বকাপৰ অভিজ্ঞতাৰে । কিন্তু শেহতীয়া খেল কেইখনত পেনাল্টী শ্বুট আউটৰ জৰিয়তে বিজয় লাভ কৰা ক্ৰ'ৱেছিয়াৰ এই যাদু জানো চলিব আগন্তুক খেল কেইখনত ?

ক্ৰ'ৱেছিয়াৰ সন্মুখত কেৱল মাত্ৰ দুখন খেল এতিয়া । ছেমি ফাইনেলত সন্মুখীন হ'ব মাৰাডোনাৰ দেশ আৰ্জেন্টিনাৰ । নাই মাৰাডোনা, কিন্তু আছে মাৰাডোনাৰ উত্তৰসূৰী লিয়নেল মেছি । একেই সৰুফুটীয়া, দীঘল চুলিৰ খেলুৱৈ । কিন্তু এইবাৰ প্ৰতিপক্ষ চিন্তিত নহয় ওফৰি যোৱাৰ ভয়ত । এইবাৰ শংকিত কোন মূহুৰ্তত মেছিয়ে প্ৰতিপক্ষৰ বেহু ভাঙি ব'ল ঠেলি পঠিয়াই নেটলৈ । কিয়নো এইজন যাদুকৰৰ ভৰিত বল থকা প্ৰত্যেকটো ক্ষণেই বিপদ প্ৰতিপক্ষৰ বাবে । তেনেস্থলত মেছিক ব'লৰ পৰা দূৰৈত ৰাখিব পাৰিলেই যেন খেল ইতিমধ্যেই ক্ৰ'ৱেছিয়াৰ দখলত ।

আজি নিশা সাৰে থাকিব সমগ্ৰ বিশ্ব । ফুটবলৰ জ্বৰত আক্ৰান্ত এই বিশ্বৰ দৃষ্টি বন্দী মেছিৰ দুভৰিত । হয়তো ভগ্ন হৃদয়েৰে মেছিৰ সৈতেই আৰ্জেন্টিনা প্ৰেমীয়ে বিদায় দিব এইবাৰৰ বিশ্বকাপক, নহ'লে ১৮ ডিছেম্বৰলৈ সাৰে থাকিব এই সপোন ।

পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মই কিম্বদন্তি ফুটবলাৰ বুলি উল্লেখ কৰিব মেছিৰ নাম । ব্ৰিটিছ ঘোষক পীটাৰ দ্ৰুৰীৰ মাতত ভাঁহি আহিব ৯০ মিনিটৰ যুদ্ধৰ শেষত লেকেচিয়াই লেকেচিয়াই খেল পথাৰৰ বাহিৰলৈ হাত দুখন দাঙি সকলো দৰ্শকক ধন্যবাদ জনোৱা মেছিৰ প্ৰশংসা...